O sekcji alfa

Ożywione dyskusje dotyczące sposobu wypełniania formularza JEDZ wskazują, że choć sama idea zapewne była słuszna, to sposób jej wykonania jest niedoskonały. Prozaicznym, ale dość dolegliwym problemem jest chociażby wybór do wypełnienia pozycji dotyczących przesłanek wykluczenia, albowiem język, którym się posłużono w formularzu pochodzi z dyrektyw, a przesłanki wykluczenia, którymi na co dzień się posługujemy, są opisane w ustawie zupełnie inaczej. W efekcie nie sposób nie sięgać przy tej okazji do 61-stronicowej instrukcji dot. wypełniania JEDZ opublikowanej przez UZP, gdzie poszczególne punkty formularza przyporządkowano do przesłanek wykluczenia z art. 24 ustawy Pzp.

Jednym z ciekawszych wynalazków w formularzu jest sekcja α w jego części 4. Część 4 generalnie ma służyć wstępnemu wykazaniu się przez wykonawcę (albo podmiot trzeci), że spełnia warunki udziału w postępowaniu postawione przez zamawiającego. I oprócz sekcji α, do której za moment wrócimy, są tam jeszcze sekcje, w których można podać szczegółowe dane na temat uprawnień, sytuacji ekonomicznej i finansowej oraz zdolności technicznej i zawodowej. Przykładowo – są tam miejsca na wpisanie wielkości przychodów czy wykazu wykonanych prac. Na pozór – super. Ba, w wielu wypadkach porządnie wypełniony JEDZ mógłby zastąpić dokumenty wymienione w rozporządzeniu, a które są oświadczeniami własnymi wykonawcy (np. właśnie wykaz prac czy wykaz osób, które wykonawca skieruje do realizacji zamówienia).

Problem tylko w tym, że elastyczność JEDZ ma pewne granice: zamawiający może określić, które punkty wykonawca ma wypełnić, a które ominąć, jest jednak problem ze wskazaniem, jakie konkretnie informacje o wykonanych wcześniej pracach albo o kierowanych osobach należy podać. Na pozór nic bardziej oczywistszego – te, które są wymagane w odpowiednich warunkach udziału w postępowaniu. Praktyka jednak wskazuje, że wcale to oczywiste nie jest. Więc tam, gdzie w wykazie prac ma być ich „opis”, w praktyce może znaleźć się cokolwiek, a nie będzie tam tych informacji, które są istotnie niezbędne do oceny spełniania warunku. W wykazie, którego formularz przygotowuje sam zamawiający, może pola na podanie odpowiednich informacji na temat przedmiotu prac wyszczególnić i opisać zapewniając sobie w ten sposób dużo większą szansę, że wykonawca je poda.

Ba, pojawiają się problemy bardziej prozaiczne problemy – w sekcji C mamy punkt 2, który dotyczy pracowników, z których skorzysta wykonawca (z miejscem – jak wynika z opisu – na ich nazwiska) oraz punkt 6 dotyczący wykształcenia i kwalifikacji. Nie tylko zatem może zdarzyć się, że opis zaprezentowany przez wykonawców nie wystarczy dla oceny spełnienia warunku (skoro może być zupełnie dowolny), ba, wykonawca będzie się zastanawiać, co ma wpisać w punkcie 2, a co w 6…

Skoro zatem przy wypełnianiu tych elementów części 4 formularza JEDZ, które dotyczą chyba najczęściej spotykanych w praktyce warunków udziału zamówienia jest tyle problemów, może warto, aby zamawiający sięgnął po wspomniane wyżej narzędzie w postaci sekcji α. Jest to ogólne oświadczenie wykonawcy (czy innego podmiotu), że spełnia wszystkie warunki postawione przez zamawiającego, bez wchodzenia w jakiekolwiek szczegóły. Zamawiający jest uprawniony do wskazania wykonawcy, że wystarczające jest udzielenie odpowiedzi na to jedno pytanie i pominięcie całej reszty części 4. Ważne jest tylko to, że aby osiągnąć ten cel, zamawiający musi jasno w dokumentacji postępowania wskazać, że spośród części 4 formularza wystarczające jest wypełnienie sekcji α (tak wskazuje pouczenie w samym formularzu). Wykaz prac, wykaz osób i inne dokumenty są w tej sytuacji składane na dalszym etapie postępowania, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 26 ustawy Pzp. A zaletą jest fakt, że wzór tych wykazów może opracować sam zamawiający i dzięki temu zmniejszyć ryzyko otrzymania informacji niepełnych.

Ciekawostkę znajdziemy jednak we wspomnianej wyżej instrukcji udostępnionej przez UZP. Jej autorzy napisali, przy tym polu tylko tyle: „Polski ustawodawca nie skorzystał z możliwości zwolnienia wykonawców z obowiązku przedłożenia szczegółowych informacji dotyczących warunków udziału w postępowaniu i zastąpienia ich ogólnym oświadczeniem o ich spełnianiu.” Oznacza to, że zdaniem UZP zamawiający nie może sięgnąć po to narzędzie i musi wymagać wypełnienia szczegółowych punktów części 4. Problem tylko w tym, że cytowane tu stwierdzenie nie znajduje potwierdzenia w przepisach. Zgodnie z art. 25a ustawy Pzp zamawiający żąda od wykonawców (w postępowaniu od progów unijnych w górę) złożenia JEDZ. A ani art. 59 dyrektywy 2014/24/UE, ani rozporządzenie KE dot. wprowadzenia JEDZ nie dają krajowemu ustawodawcy prawa decydowania za zamawiającego o wyborze rozwiązania w tym zakresie. Skoro sam wzór JEDZ pozwala zamawiającemu (a nie ustawodawcy) na decyzję w tym zakresie.

Oczywiście, pojawia się w tym momencie inny problem (aczkolwiek dalece mniejszy) – co w przypadku wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia albo korzystania z potencjału podmiotów trzecich w celu wykazania spełnienia warunków? W takim wypadku na miejscu wykonawcy zawsze, jeśli któryś z wykonawców lub któryś z podmiotów trzecich spełnia choćby część warunków udziału postawionych w postępowaniu, zaznaczałbym w tym miejscu odpowiedź „tak”.

A co, jeśli zamawiający nie decyduje się na to uproszczone rozwiązanie? Cóż, powinien pamiętać o innej zasadzie przygotowania JEDZ do wypełnienia – niech wskaże pola, których wypełnienia od wykonawców oczekuje. Czyli oznaczy do wypełnienia tylko te pola, z których informacje mogą służyć do oceny warunków udziału w postępowaniu. Najlepiej widać to w internetowym systemie tworzenia/wypełniania JEDZ udostępnionym przez KE: tam zamawiający oznacza „ptaszkami” te pola, które są niezbędne i jeśli wykonawca zaimportuje dokument przygotowany w ten sposób przez zamawiającego, zobaczy tylko te pola, które musi wypełnić. Dokładnie to samo może zrobić zamawiający z formularzem JEDZ przygotowanym w edytorze tekstu – może usunąć lub skreślić te pola, które nie mają zastosowania w postępowaniu. I w ten sposób ułatwić życie wykonawcom, a czasami – także sobie.

12 komentarzy do: “O sekcji alfa

  1. Witam. Ja mam pytanie trochę z innej beczki ale powiązane :) mianowicie czy przy zastosowaniu procedury z 24aa badam jEDZ’e wszystkich wykonawców, którzy złożyli ofertę? Jeśli nie, to co w takim razie z badaniem ofert pod względem przesłanek ich odrzucenia, gdzie jedną z przesłanek jest art. 89 ust. 1 pkt 5? I co z zobowiązaniem podmiotu trzeciego do oddania do dyspozycji Wykonawcy niezbędnych zasobów? Według UZP Wykonawcy muszą dołączyć je do oferty, ale po co skoro według UZP jest to dokument dot. kwalifikacji podmiotowej wykonawców, a nie przedmiotowej?

    • Przy procedurze odwróconej JEDZów niewygrywających nie ma potrzeby badać. Art. 89 ust. 1 pkt 5 odnosi się generalnie do trybów dwustopniowych (zamawiający kogoś nie zaprosił do drugiego etapu, a on i tak ofertę złożył), przy „zwykłym” wykluczeniu wystarczy art. 24 ust. 4 Pzp. Także co do podmiotów trzecich i ich zobowiązań – to jest dokument dotyczący kwalifikacji podmiotowej, więc badać nie trzeba (skutkiem nieprawidłowości w tym zakresie jest wykluczenie) – inna sprawa, że konieczność składania go z ofertą jest dyskusyjna (p. np. http://www.wszponachzamowien.pl/?p=2316)

      • W wyroku Sygn. akt: KIO 2591/13, KIO 2593/13 – KIO potwierdziła słuszność zastosowania art. 89 ust. 1 pkt 5 w przetargu nieograniczonym, także ten argument chyba odpada. A co z odpowiedzią UZP na pytanie nr 2 dot. kwalifikacji podmiotowej https://www.uzp.gov.pl/baza-wiedzy/interpretacja-przepisow/pytania-i-odpowiedzi-dotyczace-nowelizacji-ustawy-prawo-zamowien-publicznych/kwalifikacja-podmiotowa-wykonawcow „Zobowiązanie to stanowi punkt wyjścia do oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu dokonywanej przez zamawiającego w pierwszej kolejności w oparciu o wstępne oświadczenia wykonawców składane – w zamówieniach powyżej progów UE – na formularzu jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia, zaś w zamówieniach poniżej progów UE – w ramach „zwykłego” oświadczenia wykonawcy.” i dalej „Dla osiągnięcia takiego celu konieczne jest złożenie przez wykonawców wraz z ofertą lub wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu zobowiązania podmiotu trzeciego. Czym innym jest natomiast złożenie dokumentów podmiotowych potwierdzających spełnianie konkretnego warunku udziału w postępowaniu (np. wykaz usług zrealizowanych przez podmiot trzeci) oraz brak podstaw do wykluczenia z postępowania (np. niekaralność członka zarządu podmiotu trzeciego) co do oceny udostępnionego wykonawcy potencjału podmiotu trzeciego. Dokumenty te będą żądane przez zamawiającego od wykonawcy w trybie art. 26 ust. 1 i 2 ustawy Pzp, ewentualnie w trybie art. 26 ust. 2f ustawy Pzp.”

        • Izba w cytowanym wyroku nie odniosła się w ogóle do art. 89 ust. 1 pkt 5, a dla skutków postępowania wybór podstawy jest kompletnie irrelewantny. Stosownego rozróżnienia dokonują jednak komentatorzy, a w naszym przypadku jest ono przydatne, aby racjonalnie stosować ustawę.
          Odnośnie stanowiska UZP w sprawie momentu składania zobowiązań – cóż, właśnie o nim pisałem w podlinkowanym przeze mnie tekście :)

  2. Ponadto mam również przypadek z „sekcją alfa” gdzie podmiot trzeci, który udostępnia doświadczenie, zaznaczył odpowiedz „NIE”. Co z tym zrobić? Wezwanie o uzupełnienie? Przy czym nie jest to najwyżej oceniona oferta, a 24aa ma zastosowanie …

    • Skoro art. 24aa i nie jest to wygrywający, to się nie przejmować. Gdyby jednak nie art. 24aa albo niewygrywający, to zapewne wyjaśniałbym sprawę (w przypadku wygrywającego razem z wezwaniem do złożenia dokumentów)…

  3. Witam serdecznie.
    Panie Grzegorzu, od chwili publikacji Pańskiego artykułu zaszła dość istotna zmiana w instrukcji UZP. Otóż przy sekcji alfa na dzień 22.03.2017 r. znajdowała (i nadal znajduje) się tam następująca informacja:”W tym miejscu formularz JEDZ przewiduje możliwość złożenia przez wykonawcę ogólnego oświadczenia o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu (kryteriów kwalifikacji), co pozwala wykonawcy na niewypełnianie dalszych pół odnoszących się do szczegółowych warunków udziału w postępowaniu (kryteriów kwalifikacji) określonych przez zamawiającego.
    Formularz JEDZ w tym przypadku wymaga jedynie od zamawiającego, aby w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia (SIWZ) wskazał, że wykonawca może ograniczyć się do wypełniania sekcji  części IV formularza. Decyzja w tym zakresie należy do zamawiającego. …”.
    Wynika więc z tego, że pomiędzy 6 a 22 marca UZP zmienił zdanie :)

    • Ha, teraz to ja już nie wiem, czy sięgałem do wersji instrukcji na stronie internetowej UZP czy wcześniej ściągniętej na dysk. Może być więc tak, że UZP zmienił zdanie zanim ja zacząłem wyważać (być może otwarte) drzwi :) Aczkolwiek brak na stronach UZP metryczki, która pozwoliłaby zweryfikować, kiedy zmieniano ich zawartość, niezmiennie mnie irytuje.

  4. Witam. Mam kilka pytań dotyczących właśnie sekcji alfa i wypełniania jej przez wykonawców wspólnie ubiegających się (konsorcjum):
    Przykład:
    Zamawiający wymagał jedynie, aby wykonawcy zaznaczyli sekcję alfa tzn. złożyli ogólne oświadczenie o spełnianiu wszystkich kryteriów kwalifikacji.

    1. Czy w przypadku, gdy wszystkie warunki wykazuje tylko Lider to w tej sekcji alfa Lider powinien zaznaczyć ,,TAK”, natomiast partner ,,nie”?
    2. Czy jednak obydwaj – pomimo tego, że wszystkie warunki wykazuje Lider – obydwaj powinni wskazać odpowiedź ,,TAK” ?

Skomentuj Sebastian Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *